6 ข้อควรรู้เกี่ยวกับห้องคลีนรูม (Clean Room) ในโรงงานอุตสาหกรรม

ห้องคลีนรูม (Clean Room)เป็นอีกหนึ่งส่วนสำคัญของโรงงานที่เกี่ยวข้องกับการผลิตสินค้าที่ต้องมีมาตรฐานในความสะอาดระดับสูง ปลอดทั้งเชื้อโรคและฝุ่น จึงมีหลายๆอุตสาหกรรมที่ต้องมีการใช้ห้องคลีนรูมในการผลิต ไม่ว่าจะเป็นโรงงานอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้องกับการผลิตอาหารและยา อุตสาหกรรมเคมีภัณฑ์ และอุตสาหกรรมชิ้นส่วนอีเล็คโทรนิคส์ โรงงานผลิตอุปกรณ์และเครื่องมือแพทย์ เป็นต้น เนื่องจากโรงงานอุตสาหกรรมเหล่านี้มีความเกี่ยวข้องกับด้านความสะอาดในระดับปลอดเชื้อ จึงมั่นใจได้ว่าผลผลิตที่ได้จะมีความปลอดภัยสูง ไม่เป็นอันตรายต่อผู้ใช้งาน ดังนั้นหากท่านมีความสนใจในอุตสาหกรรมเหล่านี้หรือมีความสนใจที่จะทำห้องคลีนรูมในการผลิต สามารถตามไปทำความรู้จักกับห้องคลีนรูม (Clean Room)เอาไว้ในเบื้องต้นในบทความนี้ได้เลยค่ะกับ 6 ข้อควรรู้เกี่ยวกับห้องคลีนรูม (Clean Room)ในโรงงานอุตสาหกรรม

6 ข้อควรรู้เกี่ยวกับห้องคลีนรูม (Clean Room)ในโรงงานอุตสาหกรรม

1. ห้องคลีนรูม (Clean Room)โรงงาน คืออะไร?

ห้องคลีนรูม คือห้องปลอดเชื้อที่มีการควบคุมปริมาณอนุภาคของฝุ่นละอองไม่ให้เกินกำหนด ทั้งยังควบคุมสิ่งปนเปื้อนภายในห้องนั้น และมีการควบคุมปัจจัยอื่นๆ ที่อาจส่งผลต่ออนุภาคของฝุ่น ได้แก่ ความเร็วลม อุณหภูมิ ความดัน ความชื้น ซึ่งจะส่งผลต่อปริมาณฝุ่นละอองที่พดผ่านเข้ามาในห้อง และส่งผลต่อการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์ เชื้อโรค และอื่นๆ ซึ่งเป็นสิ่งปนเปื้อน ที่ทำให้ไม่สะอาด โดยห้องคลืนรูมโรงงานจำเป็นสำหรับหลายๆ อุตสาหกรรม ไม่ว่าจะเป็นโรงงานผลิตเครื่องสำอาง โรงงานผลิตอาหาร โรงงานชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ หรือโรงงานผลิตอาหารเสริม ก็ล้วนต้องใช้งานห้องคลีนรูม (Clean Room)ค่ะ

 2. คุณสมบัติจำเพาะของห้องคลีนรูม (Clean Room)โรงงาน มีอะไรบ้าง?

ทั้งนี้สำหรับห้องคลีนรูม (Clean Room)ก็มีคุณสมบัติจำเพาะที่กำหนดเอาไว้อย่างชัดเจน เพื่อแยกแยะประเภทของห้องที่ว่าให้แตกต่างกว่าห้องในโรงงานทั่วๆ ไปมีดังนี้ค่ะ

 -           อุณหภูมิที่เหมาะสมกับห้องคลีนรูม มักถูกกำหนดอยู่ในช่วง 72 oF (22.2 oC) ± 0.25 oF (0.14 oC) โดยอุณหภูมิ เป็นปัจจัยสำคัญที่ต้องควบคุมภายในห้องคลีนรูม เพราะอุณหภูมิมีความเกี่ยวข้องกับการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์ ทั้งนี้จะมีการกำหนดตามความต้องการของกระบวนการผลิต

-           ความชื้นสัมพัทธ์ประมาณ 50 ± 10 % มีส่วนในเรื่องของผลิตภัณฑ์ หากความชื้นภายในห้องไม่เหมาะสม อาจทำให้ผลผลิตเสียหายได้ เพราะผลิตภัณฑ์บางอย่างอาจมีวัสดุที่ดูดความชื้นได้ง่าย หากความชื้นสูงเกินไป ก็อาจทำให้เกิดสนิมหรือความเสียหายบางอย่างขึ้น

-           ความดันเป็นบวกเสมอ ห้องที่มีระดับความสะอาดต่างกัน กำหนดให้มีความดันต่างกันอย่างน้อย 0.05นิ้วน้ำ

-           แสงสว่าง 1,080 – 1,620 lux (กรณีที่ไม่มีการกำหนดพิเศษ)

3.ชนิดของห้องคลีนรูม (Clean Room)โรงงาน

สามารถแบ่งชนิดของห้องคลีนรูมตามการไหลเวียนของอากาศได้ ดังนี้

1. Conventional Clean Room ระดับความสะอาดของห้องคลีนรูมประเภทนี้จะอยู่ที่ประมาณ Class 1,000 – 10,000 มีการไหลเวียนของอากาศเหมือนระบบปรับอากาศที่ใช้ทั่วไป โดยจะใช้ HEPA filter แต่มีจำนวนครั้งในการเปลี่ยนถ่ายอากาศที่มากกว่า ช่วยให้ความสกปรกภายในห้องลดลง

2. Horizontal Larminar Clean Room ระดับความสะอาดของห้องคลีนรูมประเภทนี้จะอยู่ที่ประมาณ Class 100 มีการใช้ลมที่มีความเร็วคงที่ไหลผ่าน HEPA filter โดยจะมีการติดตั้งเครื่องนี้อยู่เต็มพื้นที่ของผนังด้านใดด้านหนึ่งของห้อง ปล่อยให้อากาศที่ผ่านเข้าสู่ห้องที่สะอาด ถูกดูดกลับขึ้นไปที่ด้านบนของเพดานและย้อนกลับไปสู่เครื่องเป่าลม มักใช้ในอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ ห้อง Lab ชีววิทยา ฯลฯ

3. Vertical Laminar Flow Clean Room ห้องคลีนรูมชนิดนี้มีระดับความสะอาดของห้องอยู่ที่ประมาณ Class 100 โดยจะมีการติดตั้ง HEPA filter เอาไว้เต็มเพดาน และอากาศจะไหลผ่านจากเพดาน ผ่าน HEPA filter ในแนวดิ่ง แล้วไปผ่านพื้นที่ภายในห้องทำให้โปร่งและไหลกลับสู่เครื่องเป่าลมเย็น เหมาะสำหรับอุตสาหกรรมอิเล็คทรอส์นิกส์โดยเฉพาะ

4.ชนิดของห้องคลีนรูม (Clean Room)โรงงาน ตามการใช้งาน

สามารถแบ่งชนิดของห้องคลีนรูมตามลักษณะการใช้งาน ดังนี้

1. Industrial Clean Room เป็นห้องสะอาดที่ใช้งานกับ

• อุตสาหกรรมสารเคมีต่างๆ
• อุตสาหกรรมการผลิตอุปกรณ์อิเล็คทรอนิกส์ Microchip
• อุตสาหกรรมการผลิตสี
• อุตสาหกรรมการผลิตฟิล์ม

 2. Biological Clean Room เป็นห้องสะอาดที่มีการควบคุมปริมาณเชื้อแบคทีเรีย และมีการกำหนดความดันภายในห้องให้สูงกว่าความดันของห้องข้างเคียง เพื่อป้องกันไม่ให้สิ่งสกปรกจากห้องข้างเคียงไหลเข้าห้องคลีนรูม ใช้งานกับ

• ห้องปฏิบัติการด้านชีววิทยา
• อุตสาหกรรมการผลิตยา
• ห้องผ่าตัด

3. Biohazard Clean Room เป็นห้องสะอาดที่ใช้งานกับห้องปฏิบัติการเกี่ยวข้องกับเชื้อไวรัสและสารซึ่งเป็นอันตรายต่อสุขภาพ มีการกำหนดให้ความดันภายในห้องต่ำกว่าห้องข้างเคียง เพื่อป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อโรคและสารต่างๆ ไปยังภายนอก

5.ใช้อะไรบ้างในการควบคุมเพื่อรักษามาตรฐานของห้อง Clean Room โรงงาน

1. ใช้การควบคุมระดับความดันในห้องให้สูงกว่าความดันนอกห้อง (positive pressure = ความดันเป็นบวก)
2. มีการติดตั้งเครื่อง HEPA filter เพื่อกรองสิ่งแปลกปลอมไม่ให้เข้าห้องคลีนรูมโรงงาน
3. คนทำงานในห้องคลีนรูมจะต้องล้างตัวด้วยอากาศ (air washer) ก่อนเข้าห้องเสมอ
4. คนทำงานภายในห้องคลีนรูมจะต้องสวมชุดพิเศษทุกคน
5. การเคลื่อนไหวของคนทำงานภายในห้องนี้จะต้องดำเนินไปอย่างเชื่องช้า
6. ควรหมุนเวียนอากาศบางส่วนภายในห้องออกสู่ภายนอก เพื่อช่วยลดสิ่งสกปรกที่เกิดขึ้น
7. ผนังและพื้นห้องต้องไม่สะสมฝุ่นและทำความสะอาดได้ง่าย
8. วัสดุที่ใช้ภายในห้อง จะต้องไม่ทำให้เกิดความสกปรก
9. ควรมีการป้องกันมิดชิด หรือมีการดูดอากาศทิ้งตามบริเวณต่างๆ ภายในห้องคลีนรูม ณ จุดที่มีอนุภาค ซึ่งจะก่อให้เกิดความสกปรก
10. การทำความสะอาดภายในห้องคลีนรูมต้องทำตามมาตรฐานกำหนดอย่างเคร่งครัด

6.จัดแบ่ง Class ของ Clean Room อย่างไร?

1. Class 100 หมายถึง ห้องที่มีอนุภาคขนาด 0.5 ไมครอนหรือใหญ่กว่า ไม่เกิน 100 อนุภาคต่ออากาศหนึ่งลูกบาศก์ฟุต
2. Class 1,000 หมายถึง ห้องที่มีอนุภาคขนาด 0.5 ไมครอนหรือใหญ่กว่า ไม่เกิน 1,000 อนุภาคต่ออากาศหนึ่งลูกบาศก์ฟุต
3. Class 10,000 หมายถึง ห้องที่มีอนุภาคขนาด 0.5 ไมครอนหรือใหญ่กว่า ไม่เกิน 10,000 อนุภาคต่ออากาศหนึ่งลูกบาศก์ฟุต

พาชมคลิปความรู้แบบเข้าใจง่ายๆเกี่ยวกับห้องคลีนรูมกันค่ะ 

โดยสรุปแล้วห้องคลีนรูมโรงงาน มีความสำคัญกับหลายๆ ภาคอุตสาหกรรมหรือหลายประเภทของโรงงาน ไม่ว่าจะเป็นโรงงานผลิตเครื่องสำอาง โรงงานผลิตอาหาร โรงงานชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ หรือโรงงานผลิตเวชภัณฑ์และโรงงานผลิตอาหารเสริม เพื่อผลผลิตที่ตรงตามมาตรฐานกำหนดในเรื่องของคุณภาพ ปลอดภัยไม่เป็นอันตรายต่อผู้บริโภค ทั้งนี้ยังเกี่ยวข้องกับการรักษาคุณภาพสินค้า ลดความเสื่อมที่อาจเกิดขึ้นหรือทำให้สินค้าเกิดความเสียหาย แอดมินหวังว่าบทความนี้จะเป็นประโยชน์ต่อท่านผู้สนใจเกี่ยวกับห้องคลีนรูม (Clean Room) ในโรงงานอุตสาหกรรมไม่มากก็น้อยนะคะ

หากสนใจโรงงานให้เช่า โกดังให้เช่าและคลังสินค้าให้เช่า คุณภาพสูงฟังก์ชั่นครบครัน ใส่ใจทุกรายละเอียด โลเคชั่นดีเยี่ยม บริการซ่อมแซมด่วนฟรีตลอดสัญญาเช่า พร้อมบริการพิเศษดีๆแบบครบวงจร อีกทั้งตั้งอยู่ในโครงการความปลอดภัยสูง รปภ. ดูแล 24 ชั่วโมง ระบบ CCTV รอบโครงการ ติดต่อเราได้นะคะ  ดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ตามลิงค์ด้านล่างนี้ค่ะ

พาชมตัวอย่างโครงการโรงงานให้เช่าของเราค่ะ วีดีโอโครงการ PRO IND Factory Park 2 โครงการให้เช่าโรงงานและให้เช่าโกดังคลังสินค้า พร้อมออฟฟิศ คุณภาพสูง เชิญชมได้เลยค่ะ 

Sources:

http://www.charmace.com/blog/article/1139.html

https://www.fatek.co.th/oldweb/index.php?option=com_content&view=article&id=114:bluescope-steel&Itemid=67

https://www.at-z.co.th/content/14480/clean-room-%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%84%E0%B8%B1%E0%B8%8D%E0%B8%95%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%90%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9C%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%AD%E0%B8%A2%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B9%84%E0%B8%A3-

https://www.derma-innovation.com/content/19736/clean-room